İnebahtı Deniz Savaşı Hakkında Tarihsel Bilgiler


İnebahtı Deniz Savaşı

İnebahtı Deniz Savaşı, Osmanlı Donanması’nın tek başına Papalık, İspanya, Malta, Venedik ve Ceneviz yani Haçlı Donanması ile yaptığı savaştır. 7 Ekim 1571 tarihinde İnebahtı bölgesinde gerçekleşmiş ve İnebahtı yenilgisi Haçlı zaferi ile sonuçlanmıştır.

İnebahtı Deniz Muhabaresi Neden Yapıldı ?

1500’lü yıllarda Kıbrıs, bulunduğu konum sayesinde stratejik bir öneme sahipti. Mısır – İstanbul deniz ticaret yolu üzerinde yer alması Müslümanlar için büyük tehdit oluşturuyordu. Kıbrıs Adası Venediklilerin elindeydi. Venedik destekli korsanların Müslüman ticaret ve hac gemilerini yağmalıyor olması Osmanlı için kabul edilemez bir durumdu. Osmanlı, yağmaların önüne geçmek için fetva alıp savaş açtı ve Kıbrıs fethedildi. Fetihten sonra Kıbrıs beylerbeyliği haline getirildi.

Papa V. Pius, İspanya kralı ve Venedik dukası, Osmanlılara karşı birleştiler. Bu birleşmeyi imza ile de onayladılar. (15 Mayıs 1571) Antlaşmaya Kutsal İttifak adı verildi.

İnebahtı Deniz Savaşı Tarafları

Osmanlı İmparatorluğu’na karşı Haçlı Donanması oluşturuldu. Bu Haçlı Donanması’nda; İspanyol İmparatorluğu, Venedik Cumhuriyeti, Ceneviz Cumhuriyeti, Papalık Devleti, Hospitalier Şövalyeleri ve Malta Şövalyeleri yer aldı. Osmanlı ise tek başına idi.

Haçlı Donanması Komutanları

Haçlı donanmasının merkez kuvvetinde İspanya İmparatorluğu komutanlarından Juan de Austria, Venedik Cumhuriyeti komutanlarından Sebastiano Venier, Papalık Devleti komutanlarından Marcantonio Colonna yer alıyordu. Haçlı Ordusu’nun sol cenahında ise Venedik Cumhuriyeti komutanlarından Agostino Barbarigo yer alıyordu. Sağ tarafını ise Ceneviz Cumhuriyeti komutanlarından Giovanni Andrea Doria yönetiyordu.

Osmanlı Donanması Komutanları

Osmanlı donanmasının merkez kuvvetlerini Müezzinzade Ali Paşa, sağ tarafı Mehmet Paşa, sol cenahı ise Uluç Ali Reis yönetiyordu.

İnebahtı Deniz Savaşı Sırasında Neler Yaşandı ?

Dünya tarihinin en büyük deniz savaşlarından biri İnebahtı bölgesinde yaşandı. İki donanmanın da 200’den fazla gemisi bulunuyordu.

Haçlı donanmasının başında Avusturyalı Johann lakabı ile bilinen Don Juan de Austria vardı

Haçlı ordusunun başına Kutsal Roma İmparatoru V. Karl’ın oğlu Don Juan de Austria getirildi. Haçlı kuvvetleri 28.000’den fazla askeri güce sahipti.

Haçlı Donanmasının geldiğini öğrenen Müezzinzade Ali Paşa komutasındaki Osmanlı donanması harekete geçti

Osmanlı donanmasında birçok komutan vardı. Savaşta bir vezir, dört paşa, 15 beylerbeyi vardı. Osmanlı Ordusu’nun askeri kuvveti 31.000 civarında idi.

İlk olarak Venedik donanmasının Girit Adası yakınlarında olduğu bilgisi alındı

Gelen bilgi üzerine Girit Adası civarı kontrol edildi fakat Haçlı donanması burada değildi.

Bu sırada Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa Osmanlı donanmasına katıldı

Osmanlı Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa 20 gemi ile donanmaya katıldı.

Osmanlı Ordusu Korfu ve Kefalonya adalarını vurduktan sonra İnebahtı Körfezi’ne geldi

Girit Adası üzerinden hareketle önce Korfu ve Kefalonya adaları vurularak İnebahtı Körfezi‘ne gelindi. Haçlı donanmasından halen haber alınamıyordu. İnebahtı Körfezinde bir süre daha beklenildi. Geri dönülmek üzere iken Haçlı donanması ile karşılaşıldı.

Osmanlı meclisinde savaş kararları tartışılmaya başlandı

Savaş meclisi kuruldu. Mecliste İnebahtı Kalesi’nin altında mı beklenmeli veya açık deniz de mi harp edilmeli konuları tartışılıyordu. Kara serdarı Pertev Paşa cenkçi ve kürekçi asker eksikliği sebebi ile İnebahtı Limanı’nda savunma muhaberesi yapılması gerektiğini söyledi. Pertev Paşa’nın kararını Uluç Ali Paşa’da destekledi. Ancak Kaptan-ı Derya Müezzinzade Ali Paşa saldırı emri aldığını belirterek bu fikre karşı çıktı. Taaruz kararı verildi.

17 Ekim 1751 tarihinde Müttefik kuvvetler saldırıya geçti

Osmanlı donanmasının İnebahtı yakınlarında olduğunu haber alan Haçlı kuvvetleri 15 Eylül 1571’de Korfu’ya ulaştılar. 17 Ekim 1751 tarihinde saldırıya geçtiler.

Kaptan-ı Derya Müezzinzade Ali Paşa bizzat düşmanın amiral gemisine hücum etti

Müezzinzade Ali Paşa açık denizden gelmekte olan düşman gemilerine taaruz emrini verdi. Kendisi de düşman amirali Donjuan üzerine taaruza geçti. Düşman baş amirali Donjuan, Kaptan-ı Derya’nın gemisinin kendi üzerine geldiği fark edince bütün kuvvetlerini Müezzinzade Ali Paşa’nın gemisine saldırttı.

Kaptan-ı Derya Ali Paşa savaş alanında hayatını kaybetti ve birçok bey esir alındı

Şiddetli muharebelerin sonucunda Kaptan-ı Derya Müezzinzade Ali Paşa ve birçok bey savaş alanında hayatını kaybetti. Ali Paşa’nın iki oğlu da esir düştü. Pertev Paşa’nın da gemisi batırıldı ama Pertev Paşa yüzerek kurtuldu.

Uluç Ali Paşa sol cenahta düşmanı ağır bir bozguna uğratarak geri çekildi

Savaşın kaybedilmiş olmasına rağmen Cezayir Beylerbeyi Uluç Ali Paşa ordunun sol cenahında düşmanı ağır bir bozguna uğrattı. Malta Şövalyeleri’nin kaptan gemisini zapt ederek kumandanı öldürdü.

Uluç Ali Paşa başarısından dolayı ödüllendirilerek Kaptan-ı Derya rütbesine terfi etti. Lakabı Kılıç Ali Paşa oldu

Geri çekilirken emri altında bulunan gemilerin hemen hemen hepsi sağlam vaziyette idi. Geri çekildikten sonra acı mağlubiyeti Edirne civarında bulunan padişaha bildirdi. Mağlubiyete rağmen gösterdiği başarıdan ötürü Uluç Ali Paşa Kaptanı Derya rütbesine yükselerek Kılıç Ali Paşa unvanını aldı. Yeni Kaptan-ı Derya savaşın ardından Haçlı ordusunun Türk sahillerini taciz etmemesi için bir müddet denizde kalmıştır.

Avrupa, İnebahtı Deniz Savaşı galibiyetini büyük şenliklerle kutladı

Osmanlı’dan ganimet olarak alınan gemiler, fenerler, sancaklar zafer nişanesi olarak Avrupa topraklarında gezdirilerek teşhir edildi. Venedik’te zaferi temsil eden bir abide bile dikilmiştir.

Biz Kıbrıs’ı almakla sizin kolunuzu kestik, siz İnebahtı’da bizi yenmekle, sakalımızı tıraş ettiniz. Kesilen kolun yerine yenisi gelmez, fakat kesilen sakalın yerine daha gür çıkar

İnebahtı Deniz Muharebesi
Haçlı kumandanları: Juan de Austria, Marcantonio Colonna, Sebastiano Venier
Kaynak: Kunsthistorisches Museum Wien, Bilddatenbank

Osmanlı donanmasının büyük darbe almasından sonra Venedik elçisi İstanbul’da Sokullu Paşa ile Osmanlı’nın barış taraftarı olup olmadığını anlamak için yaptığı bir münazara esnasında Sokullu meşhur “Biz Kıbrıs’ı almakla sizin kolunuzu kestik, siz İnebahtı‘da bizi yenmekle, sakalımızı tıraş ettiniz. Kesilen kolun yerine yenisi gelmez, fakat kesilen sakalın yerine daha gür çıkar.” sözünü söylemiştir.

İnebahtı Deniz Savaşı Sonucu

İnebahtı Savaşı ve Osmanlı Donanması
H. Letter (active late 16th C)
Anonim Eser

Bu sözün üzerine Osmanlı bütün tersaneleri seferber ederek altı ay gibi kısa bir süre içinde donanmasını eski halinden daha ihtişamlı ve güçlü hale getirmiştir. Bu durum Osmanlı Devleti’nin gücünü göstermektedir.


0 Comments

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.